Açıklama

Sakız bakla tohumu, ilkbahar başlarında ya da sonbaharda ekilebilen ve kolay bir şekilde yetiştirilebilen bir baklagildir. Geniş yaprakları olan sakız bakla diğer pek çok fasulye türü gibi tırmanıcı değildir. Yaprakları yuvarlak olup daha çok bezelye yapraklarını andıran sakız bakla, güneş ışığı ihtiyacı haricinde çok fazla ilgi gerektirmez.

Sakız bakla nasıl yetiştirilir, sakız bakla tohumu nasıl ekilir, sakız bakla nasıl toplanır, sakız bakla nasıl temizlenir, sakız bakla nasıl saklanır ve sakız bakla hastalıkları nelerdir sorularının cevaplarını aşağıda okuyabilirsiniz.

Sakız Bakla Nasıl Yetiştirilir?

Sakız bakla hem iç mekanda hem de dış mekanda bakılabilen bir baklagildir. İyi drenajlı toprağa ve boş güneş ışığına ihtiyaç duyan sakız bakla yetiştirmek için dikkat etmeniz gereken noktalar şu şekildedir:

Işık ihtiyacı

Sakız bakla, tam ya da kısmi güneş ışığında büyümeyi tercih eder. Bu nedenle bitkilerinizi günde en az 6 saat güneş ışığı alabilecekleri bir yerde yetiştirmeye özen göstermelisiniz.

Su ihtiyacı

Sakız baklanın su ihtiyacı ortalama olmakla birlikte bitkinin kuraklığa kısmen dayanıklı olduğu söylenebilir. Bununla birlikte bitkinin çiçek açtığı ve meyve verdiği dönemde sulama konusunda daha dikkatli olmalı ve toprağın nemli olmasına özen göstermelisiniz. Ancak toprağın tamamen ıslak olmamasına dikkat etmelisiniz.

Toprak ihtiyacı

Sakız bakla, drenajı ii olduğu sürece çoğu toprakta yetiştirilebilir. Hafif asidik ila nötr pH’lı, tınlı topraklar bakla yetiştirmek için genelde ideal topraklardır.

Sıcaklık ve nem ihtiyacı

18°C ila 24°C arasındaki sıcaklıklar sakız bakla yetiştirmek için idealdir. Bunun üzerindeki sıcaklıklar, bitkilerin hastalıklara daha yatkın hale gelmesine neden olabilir. Sakız bakla, yüksek sıcaklıklarda sorun yaşasa da eksilere kadar düşen sıcaklıklar kısa süreli olduğu sürece hayatta kalabilir. Toprağın nemi yeterli olduğu ve bitkiler arasındaki hava akımı iyi olduğu sürece nem seviyesi önemli değildir.

Gübre ihtiyacı

Sakız bakla tıpkı diğer baklagiller gibi toprağa azot verdiğinden dolayı genelde ek olarak gübrelenmeye ihtiyaç duymaz. Bununla birlikte toprağın besin açısından fakir olması halinde kompost kullanılması, bitkinin büyümesine yardımcı olabilir.

Sakız Bakla Tohumu Nasıl Ekilir?

Sakız bakla tohumları iri olduğundan tohumların ekilmeleri çok kolaydır. Tohumlar, ekim veya kasım aylarında ekildiğinde sonraki mayıs ayında erken mahsul almak mümkündür. Bununla birlikte tohumların ilkbaharda ekilmeleri genelde daha güvenlidir. Özellikle ağır ve killi topraklarda tohumların çimlenmeden çürümelerini engellemek için ilkbahar ekini yapılabilir.

• Sakız bakla tohumlarını bahçeye ekmek için şu adımları izleyebilirsiniz:
• Sakız bakla tohumlarını ekmeden önce ekim bölgesine bol miktarda kompost veya gübre dökün. Ardından toprağın yüzeyini ince bir doku elde edene kadar tırmıklayın.
• Her biri arasında 20 cm boşluklar olacak şekilde 5 cm derinliğinde çukurlar açın.
• Tohumları toprağın 5 cm derinine ekin.
• Tohumların üzerini toprakla örtün, elinizle toprağı sıkıştırın ve iyice sulayın.
• Soğuk havalarda tohumların üzerini bitki koruma örtüsüyle örtebilirsiniz.

Sakız bakla tohumlarını saksıya ekmek için ise şu adımları izleyebilirsiniz:

• Küçük saksıların içerisine turba yosunu içermeyen çok amaçlı kompost doldurun.
• Her bir saksıya 5 cm çukurlar açın ve içerisine birer adet tohum yerleştirin.
• Saksıları pencere soğukta kalmayacak şekilde serin bir yere yerleştirin.
• Saksıdaki tohumların üç hafta içerisinde filizlendiklerini görmeniz gerekir.
• Ekim yaptıktan altı hafta sonra kökler saksının içini doldurduysa bitkilerinizi daha büyük saksılara transfer edin.

Sakız Bakla Nasıl Toplanır?

Sakız baklaları kabuklarıyla tüketmek istiyorsanız, bitkileri henüz gençken (yaklaşık 6 cm uzunluğa ulaştıklarında) sertleşmeden ya da acılaşmadan toplamalısınız. Ayıklayarak yemek istiyorsanız, kabukların içinin baklalarla dolu olduğunu görene kadar biraz daha beklemelisiniz.

Hasat sonrası bitkileri mümkün olduğu kadar uzun süre toprakta bırakmalısınız. Diğer baklagillerde olduğu gibi sakız baklanın kök sisteminde de topraktaki azot seviyesini arttıran bakteriler bulunmaktadır. Bitkilerin toprağa azot bırakmasına izin vererek gelecek yıl aynı yerde yetiştireceğiniz bitkilerin daha fazla ürün vermelerine katkıda bulunabilirsiniz.

Sakız Bakla Nasıl Temizlenir?

Topladığınız sakız baklaları ayıklayarak tüketecekseniz, öncelikle kabukların içerisindeki baklaları çıkarmalısınız. Bunun için her bir kabuğu boydan boya kesebilir ve baklaları dışarı itmek için başparmağınızı kullanabilirsiniz.

Kabuğundan çıkardığınız sakız baklalarının üzerindeki ince kabuğun çıkmasını sağlamak içinse baklaları iki dakika kadar haşladıktan sonra süzmeli ve ardından soğuk suyun altında tutmalısınız. Sonrasında tırnağınızla kabuğu çıkarabilirsiniz.

Baklaların üzerindeki ince kabuğu çıkarmak emek isteyen bir iş olsa da özellikle büyük baklalarda bu kabuk oldukça sert olabilir. Bu nedenle hazırlayacağınız yemeklerin daha lezzetli olması için bu adımı atlamamalısınız.

Sakız Bakla Nasıl Saklanır?

Sakız baklaları topladıktan sonra hemen pişirebilir veya buzdolabında beş güne kadar saklayabilirsiniz. Ancak hasadınız fazlaysa baklaları kaynar suda üç dakika kadar haşladıktan sonra pişirme işlemini durdurmak için bir kase soğuk suya daldırabilirsiniz. Blanching adı verilen yöntemle hazırladığınız baklaları buzlukta saklayabilir ve istediğiniz zaman çıkarıp kullanabilirsiniz.

Sakız Bakla Hastalıkları ve Zararlıları Nelerdir?

Sakız bakla yetiştirirken karşılaşabileceğiniz bazı hastalıklar ve zararlılar şu şekildedir:

Bakla yaprak biti

Karasinekler, ilkbahardaki yumuşak ve genç sürgünlerin uçlarında yoğun koloniler halinde çoğalabilir ve büyümeyi engelleyebilir. Baklalar ilk çiçeklerini açtığında sürgünlerin uçlarını sıkıştırarak bu sorunun önüne geçebilirsiniz.

Fasulye kurdu

Fasulye kurdu, toprakta yaşayan ve bitkilerin kökleriyle beslenen bir larvadır. Haziran ve temmuz aylarında bitkilere tırmanıp yapraklarını kenarlarını yiyen fasulye kurtları genelde ciddi bir hasara neden olmaz. Bununla birlikte bitkilerinizin üzerinde gördüğünüz fasulye kurtlarını toplamalı ve bitkilerinizden uzaklaştırmalısınız.

Leke hastalığı

Mantarın neden olduğu leke hastalığı bitkide kırmızımsı-kahverengimsi lekelere neden olur. Özellikle sonbaharda ekilen bitkilerde, nemli havalarda veya birbirine yakın kalabalık bitkilerde yaygın olarak görülür. Leke hastalığı çiçeklerin kaybedilmesine neden olabilir. Hastalığın mevcut bir ilacı olmadığından dolayı bitkiler arasındaki hava akımını arttırmaya çalışmalısınız. Ayrıca enfekte olmuş bitkiler varsa bunları atmalısınız.