Açıklama

Yer fıstığı, kuruyemiş olarak bilinen bir yiyecek olsa da aslında baklagiller ailesine aittir. Çiçekleri toprağın üzerinde büyüyen yer fıstıklarının yemişleri ise toprağın altında gelişmektedir. Uzun bir büyüme dönemine ihtiyaç duyan yer fıstığı genelde sıcak iklimlerde yetiştirilir. İlkbaharda son don olaylarının geçmesinden sonra ekilen ve sonbaharın başlarında hasat edilen yer fıstıklarını iç mekanda da yetiştirmek mümkündür.

Lezzetli ve kaliteli yer fıstıkları elde etmek için organik yediveren yer fıstığını nasıl yetiştirebileceğinizi ve tohumları nasıl ekebileceğinizi aşağıda okuyabilirsiniz.

Organik Yediveren Yer Fıstığı Nasıl Yetiştirilir?

Organik yediveren yer fıstığı tohumlarınızı aldıktan sonra bitkilerinizin en iyi şekilde gelişmelerini desteklemek için dikkat etmeniz gereken noktalar şu şekildedir:

Işık ihtiyacı

Yer fıstığı gelişmek için güneş ışığına ihtiyaç duyar. Bu nedenle yer fıstıklarınızı günde en az 6-8 saat doğrudan güneş ışığı alabilecekleri bir yerde yetiştirdiğinizden emin olmalısınız. Bitkiler arasında 15-20 cm boşluklar olması, bitkilerin yeteri kadar ışık almalarına ve hava dolaşımının yeterli olmasına yardımcı olacaktır.

Su ihtiyacı

Yer fıstığı özellikle çiçeklenme ve yemiş verme döneminde düzenli sulama gerektirir. Bitkinin derin kök gelişimini desteklemek için derinlemesine sulama yapılmalıdır. Yağışa ve toprağın nemine bağlı olarak sulama miktarına karar verilmelidir. Yer fıstığı düzenli olarak sulanmaya ihtiyaç duymakla birlikte kök çürümesi ve diğer mantar hastalıklarından kaçınmak için aşırı sulama yapmamaya dikkat etmek gerekir. Sulamayı hasattan 10 ila 14 gün kadar önce bırakmaya dikkat edilmelidir. Sulama yaparken yaprakları ıslatmaktan kaçınmak ve mümkünse damla sulama yapmak önemlidir.

Toprak ihtiyacı

Yer fıstığı pH aralığı 6,0-6,5 olan hafif asidik, gevşek, iyi drenajlı, kumlu ve tınlı toprakta en iyi şekilde büyür. Drenajı iyi olmayan ve sert ve killi olan topraklar yer fıstığı yetiştirmek için uygun değildir. Bunun yanı sıra önceki yıllarda başka baklagiller yetiştirdiğiniz toprakta yer fıstığı yetiştirmemelisiniz.

Sıcaklık ve nem ihtiyacı

Yer fıstığı için ideal büyüme sıcaklığı 30°C ila 35°C arasındaki sıcaklıklardır. Bunun üzerindeki sıcaklıklar çiçeklerin zarar görmesine neden olabilir. Bitkiler büyürken hafif nemli koşullar ideal olmakla birlikte hasat öncesi belli bir süre havanın kuru olması gerekir.

Gübreleme

Yer fıstığı yetiştirirken toprağın üst 15 cm’lik bölümünde kalsiyuma ihtiyaç vardır. Yer fıstığının kalsiyum ihtiyacını karşılamak için tohumları ekerken kemik unu veya başka bir kalsiyum kaynağı kullanılabilir. Yer fıstığı, toprağa azot veren bir baklagil olduğundan dolayı kullanılan gübrenin içerisinde azot olmamasına dikkat edilmelidir. Yer fıstığı, gübre yanığına karşı hassas olduğundan dolayı gübreleme yapacaksanız, bunu tohumları ekmeden önce yapmaya dikkat etmeli ve gübrenin toprağa iyice işlediğinden emin olmalısınız.

Döllenme

Yer fıstığı kendi kendini dölleyebilen bir bitki olduğundan dolayı üremek için tozlaştırıcılara ihtiyaç duymaz. Bitkiler 45 cm’lik yüksekliğe ulaştığında çiçek açar ve çiçek tozu keseleri sıcak günlerde patlayarak tozlanmanın gerçekleşmesini sağlar. Döllenmeden 10-12 gün sonra oluşan ginoforlar belli bir süre sonra yer fıstığı yemişlerini meydana getirir.

Organik Yediveren Yer Fıstığı Tohumu Nasıl Ekilir?

Yer fıstığı tohumu ekmek için öncelikle toprağın gevşek, derin ve kumlu yapıda olmasına dikkat edilmelidir. Toprağı zenginleştirmek için toprağa kompost veya organik gübre eklenebilir.

Yer fıstığı tohumlarını toprağın sıcak ve nemli olduğu, son don olaylarından birkaç ay sonra nisan ila mayıs aylarında ekebilirsiniz. Bitkilerinize bahçede bakacaksanız, bahçeye dikim yapmadan 5 ila 8 hafta kadar önce tohumları iç mekanda saksılara ekebilir ve bitkilerinizin daha erken meyve vermesini sağlayabilirsiniz.

Yer fıstığı tohumlarını ekmeden önce toprağa yaklaşık 5 cm’lik çukurlar açmalısınız. Çukurlar arasında en az 15-20 cm’lik boşluklar olmasına dikkat etmelisiniz. Çukurların hepsini açtıktan sonra ekim yapabilirsiniz.

Tohumları iç mekanda ekecekseniz, geniş ve en az 10 cm derinliğinde bir saksının içerisini nemli bir saksı toprağıyla doldurmalısınız. Tohumları ektikten sonra üstlerini 1,5-2 cm kadar toprakla örtmelisiniz. İç mekanda baktığınız fideleri don tehlikesi geçtikten sonra bahçenize nakledebilirsiniz.

Yer Fıstığı Nasıl Toplanır?

Yer fıstıklarınızı büyüme dönemi uzunluğuna bağlı olarak hasat tarihinden yaklaşık 15 gün önce kontrol etmelisiniz. Yer fıstığı hasadı genelde eylül ve ekim aylarında yapılmaktadır. Hasat zamanının geldiğini gösteren belirtilerden ilki yapraklarda biraz sararma olmasıdır. Ancak hasat zamanını anlamanın en iyi yolu bitkilerden birkaçını sökmek ve yemişlerin içlerinin dolu olup olmadığını kontrol etmektir.

Bitkileriniz devrilmeden ya da fıstıkları toprakta çürümeden önce toplamak için şu adımları izleyebilirsiniz:

• Büyük bir kürek alın ve bitkilerin etrafındaki toprağı gevşetin. Fıstıkların bitkiye bağlı kalması için yavaş hareket edin.
• Bitkilerin ve fıstıkların üzerindeki toprağı yavaşça silkeleyin. Sonrasında fıstıkların bir hafta kadar güneş altında kurumasını bekleyin.
• Bir hafta geçtikten sonra fıstıkları toplayın ve daha serin ve kuru bir alana yayın. Nemli alanlarda fıstıklar çürüyebileceği için ortamın kuru olmasına dikkat edin.
• Yer fıstığını kemirgenlere karşı korunaklı bir yerde bekletin.
• Kuruyan fıstıkları çiğ ya da kavrulmuş olarak tüketebilirsiniz.